Giới thiệu
Bệnh tay chân miệng ở trẻ là một vấn đề đang có xu hướng bùng phát mạnh tại Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và nhiều địa phương khác. Đặc biệt, trường mầm non là nơi có nguy cơ lây nhiễm cao và thường xuyên trở thành ổ dịch. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị hiệu quả bệnh tay chân miệng ở trẻ.
1. Bệnh tay chân miệng ở trẻ là bệnh thế nào?
Tay chân miệng là một bệnh truyền nhiễm lây từ người sang người do virus đường ruột gây ra. Bệnh này có thể xảy ra quanh năm, nhưng tăng mạnh vào hai giai đoạn: từ tháng 3 đến tháng 5 và từ tháng 9 đến tháng 12. Bệnh tay chân miệng thường bùng phát thành dịch trong những thời điểm này.
Trẻ em dưới 5 tuổi là nhóm dễ mắc bệnh nhiều nhất, do hệ miễn dịch của trẻ còn yếu. Bệnh lây lan chủ yếu qua đường tiêu hóa, có thể thông qua tuyến nước bọt hoặc phân. Do đó, trường mầm non và nhà trẻ thường là nơi có nguy cơ cao lây nhiễm và phát triển ổ dịch.
2. Bệnh tay chân miệng ở trẻ do nguyên nhân nào gây ra?
Bệnh tay chân miệng chủ yếu do virus thuộc họ virus đường ruột gây ra, đặc biệt là Enterovirus 71 (EV71) và Coxsackie A16. Virus Coxsackie A16 ít gây ra biến chứng và thường tự phục hồi sau vài ngày. Trong khi đó, EV71 có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, viêm màng não, viêm não, viêm cơ tim và nguy hiểm đến tính mạng.
Các virus này có khả năng sống trong nhiều điều kiện khác nhau, từ rất lạnh đến rất nóng. Chúng chỉ bị tiêu diệt ở nhiệt độ 560 độ C trong vòng 30 phút. Môi trường lý tưởng cho sự lây nhiễm của virus là các bề mặt như bàn, ghế, đồ chơi và đồ dùng ăn uống.
Ngoài EV71 và Coxsackie A16, có một số chủng virus khác cũng có thể gây bệnh tay chân miệng, bao gồm Coxsackie A4-A7, A9, A10 và virus Coxsackie nhóm B (B1-B3 và B5).
3. Nhận biết dấu hiệu tay chân miệng ở trẻ qua từng cấp độ
Bệnh tay chân miệng được chia thành 4 cấp độ với các triệu chứng khác nhau. Việc nhận biết các triệu chứng này sẽ giúp điều trị hiệu quả hơn. Dưới đây là chi tiết từng cấp độ bệnh tay chân miệng ở trẻ:
3.1. Tay chân miệng cấp độ 1
Tay chân miệng cấp độ 1 là cấp độ nhẹ nhất với các triệu chứng như mệt mỏi, sốt nhẹ và xuất hiện nốt bọng nước trên da. Các nốt bọng nước thường xuất hiện quanh miệng và lòng bàn tay, bàn chân, mông và đầu gối. Những nốt bọng nước này có thể tự vỡ hoặc bị vỡ do trẻ cào, gây tổn thương da.
3.2. Tay chân miệng cấp độ 2
Tay chân miệng cấp độ 2 được chia thành hai mức độ: 2a và 2b, mỗi mức có những triệu chứng đặc trưng riêng.
Độ 2a
Trẻ có các triệu chứng sau đây khi bị tay chân miệng ở cấp độ 2a:
- Sốt cao trên 38,5 độ tăng trong hai ngày trở lên
- Mệt mỏi, nôn ói
- Thường khóc mếu, khóc không rõ nguyên nhân
- Mất ngủ
- Giật mình ít nhất 2 lần trong 30 phút
Độ 2b
Khi trẻ có các dấu hiệu sau đây, có nghĩa là trẻ đã bước sang cấp độ 2b:
- Sốt cao không hạ dù đã dùng thuốc hạ sốt
- Giật mình ít nhất 2 lần trong 30 phút
- Mệt mỏi, ngủ nhiều hơn
- Nhịp tim nhanh (trên 150 lần/phút)
- Run người, điều khó khăn, mất thăng bằng, thậm chí tê liệt
- Mắt lác, rung
- Rối loạn ngữ nghĩa, khó nuốt, khó nói
3.3. Tay chân miệng cấp độ 3
Tay chân miệng cấp độ 3 là mức độ nghiêm trọng, trẻ cần được điều trị tại bệnh viện để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Các triệu chứng của bệnh tay chân miệng cấp độ 3 bao gồm nhịp tim nhanh (trên 170 lần/phút), tăng huyết áp, ra nhiều mồ hôi lạnh toàn thân hoặc khu trú, thở nhanh, thở khò khè, hoặc có dấu hiệu rút lõm lồng ngực khi thở, rối loạn tri giác, khó di chuyển tay chân, mất thăng bằng và gục ngã thường xuyên.
3.4. Tay chân miệng cấp độ 4
Cấp độ 4 là cấp độ nặng nhất của bệnh tay chân miệng ở trẻ, có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm và thậm chí gây tử vong. Triệu chứng của cấp độ 4 bao gồm sốc, nhịp tim giảm, phù phổi cấp, ngưng thở hoặc thở yếu, cơ thể trẻ tím tái.
4. Điều trị bệnh tay chân miệng ở trẻ thế nào?
Hiện không có thuốc đặc trị cho bệnh tay chân miệng ở trẻ. Cách điều trị chủ yếu tập trung vào việc giảm triệu chứng và chăm sóc trẻ. Dưới đây là một số điểm cần lưu ý:
- Hạ sốt cho trẻ nếu bé có sốt cao trên 38,5 độ C bằng thuốc Paracetamol. Không sử dụng thuốc có chứa aspirin để hạ sốt cho trẻ.
- Không kết hợp các loại thuốc khi không có sự đồng ý của bác sĩ.
- Chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ bằng cách chế biến thức ăn mềm, dễ tiêu và dễ nuốt. Trẻ được khuyến khích uống nhiều nước để bù lại lượng nước bị mất do sốt và nôn ói.
- Duy trì vệ sinh vùng da bị tổn thương của trẻ để tránh việc nhiễm trùng và tăng khả năng lành vết thương.
- Giữ ạch cách và tách riêng đồ dùng cá nhân của trẻ với người khác trong gia đình để tránh lây nhiễm.
- Theo dõi tình trạng sức khỏe của trẻ và đưa trẻ đến bệnh viện nếu có dấu hiệu bất thường hoặc tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.
5. Kết luận
Trên đây là những thông tin về bệnh tay chân miệng ở trẻ và cách nhận biết dấu hiệu bệnh cũng như cách điều trị. Để mua sắm các dụng cụ vệ sinh và thực phẩm bổ sung dinh dưỡng cho con, ba mẹ có thể đến các cửa hàng thuộc hệ thống Bibo Mart hoặc tải ứng dụng Bibo Mart để mua sắm nhanh chóng và tiện lợi.
